Verkeerde voeding maakt je ziek maar de juiste voeding kan je ook weer genezen. De twee gezichten van voeding. Welk gezicht kijkt naar jou?
We hebben het nodig om te functioneren. Voeding en gezondheid zijn twee basisbehoeften van ieder mens. En deze twee behoeften gaan hand in hand. Zo start onze gezondheid op ons bord. Gelukkig houden we ervan om te eten. Nu rest de uitdaging: zorgen dat je bord met het juiste is gevuld.
Op dit bord liggen namelijk kansen en gevaren. Vandaar de titel van deze post: het bord heeft twee gezichten. Als je bord vaak met de verkeerde voeding gevuld is, veroorzaakt dat op termijn chronische problemen. Aan de andere kant, met de juiste voeding kunnen we verschillende chronische ziektes voorkomen, vertragen, verbeteren en zelf omkeren.
Van voeding als probleem
We zijn over de jaren heen drastisch anders gaan eten. Het antwoord op de vraag: ‘wat staat er vanavond op het menu?’ wordt sterk beïnvloed door het aanbod van producten in de supermarkt en slimme marketing. Vaak zijn deze producten bewerkt (in supermarkten is maar liefst 70 procent van het aanbod sterk bewerkt!) en afkomstig uit alle windstreken. Handig toch? En lekker? Tja, de combinatie van suiker, vet en zout werkt verslavend: en dat weet de voedingsmiddelenindustrie ook.
Veel van deze bewerkte producten zijn niet de beste optie met het oog op onze gezondheid en duurzaamheid. En toch zijn deze producten langzaam voor velen het nieuwe normaal geworden. Zo is het best lastig te controleren of er aan een product suiker is toegevoegd. Suiker heeft namelijk meer dan 50 schuilnamen, zoals karamel, nectar, agave siroop, lactose en honing. Wellicht bevatten een aantal van deze producten ook nog wat gezonde stoffen in vergelijking met tafelsuiker, maar in het algemeen geldt: suiker blijft suiker….
Een weetje tussendoor: een voorbeeld van bewerkte voeding is de vertrouwde broodmaaltijd. Velen starten de dag ermee. De sandwich is snel te bereiden, en handig mee te nemen voor lunch. Maar…niemand heeft de sandwich bedacht met het idee dat het zo’n prominente rol speelt in wat we eten. Hoe het wel is ontstaan? Een Britse graaf, Earl of Sandwich geheten, verzocht zijn personeel om zijn vlees te verpakken tussen twee sneeën brood in, zodat hij zonder vieze vingers zijn potje kaarten kon voortzetten. Een korte blik op de geschiedenis van brood leert dat jagers/verzamelaars vroeger op wilde granen kauwden om hun honger te stillen. Later gingen ze deze koken om er pap van te maken. Door het drogen van de pap ontstond er een soort koek. Rond 8000 voor Christus verbouwden boeren voor het eerst graan. Een sprong naar de Romeinse tijd: de broden (die leken op pizza’s) werden gebruikt als bord. De rijke Romeinen aten alleen de topping, het beleg. De arme Romeinen aten de broden wel op. De broodconsumptie kwam in versnelling door de ontwikkeling van de broodsnijmachine omstreeks 1920. Door verschillende toevoegingen blijft het brood langer vers. En zie daar: het gemak van de voorgesneden broden in de supermarkten.
Bovenstaand weetje illustreert dat we vroeger minder koolhydraten aten dan nu. Daarom is de huidige koolhydraatinname eigenlijk abnormaal. Deze hoge koolhydraatinname is een van de oorzaken dat veel mensen chronische gezondheidsproblemen ontwikkelen zoals diabetes en hart en vaatziekten. Dit beschouwen we bijna als een gegeven, een ander nieuw ‘normaal’.
In de wereld is ongezonde voeding de oorzaak van 1 op de 5 sterfgevallen. Ook in Nederland zorgt ongezonde voeding voor problematiek: elk jaar 129 duizend sterfgevallen, vele mensen die niet in optimale kwaliteit kunnen leven en jaarlijks 6 miljard euro aan kosten.
Naar voeding als medicijn – Let food be thy medicin
Zoals hierboven is beschreven zorgt verkeerd voedsel voor veel problemen. Draaien we dit om, en zie daar: voedsel is ook de oplossing. 2500 jaar geleden riep Hippocrates dit al, en nog steeds is het actueel: ‘Let food be thy medicine’. Vandaar dat het ontzettend belangrijk is dat we de huidige eetgewoontes en voedselomgeving kritisch bekijken en op zoek gaan naar een betere standaard, waarbij voeding de inzet is voor een optimale gezondheid. Hoe dit werkt in de praktijk? Dat licht ik toe in de volgende post, waarbij Diabetes type 2 de hoofdrol speelt als een levend voorbeeld.
De volgende post in de serie personalised nutrition
Voeding en Diabetes type 2: oorzaak en oplossing
De vorige post
