‘Overheid, zorg dat mensen meer grip op hun leven hebben’

Onlangs verscheen een baanbrekend advies van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid. Als mensen meer grip krijgen op allerlei onderdelen van hun leven – waaronder hun gezondheid – gaan ze er niet alleen zelf, maar gaat de hele maatschappij erop vooruit. Het advies leest als een grote steun in de rug voor Je Leefstijl Als Medicijn.

De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) is een van de belangrijkste aviesorganen van de regering. Voor het recent uitgebrachte advies Grip. Het maatschappelijk belang van persoonlijke controle werd een uitgebreide literatuurstudie gedaan en werden bijna 60 experts geïnterviewd.

Goed voor zo’n beetje alles in het leven

Grip hebben op je eigen situatie is een van de belangrijkste pijlers van ons geluk, schrijft de Raad. Dat niet alleen: “Onderzoek wijst uit dat het gevoel van controle goed is voor zo’n beetje alles in het leven. Mensen die hoog scoren op gevoel van controle, doen het beter op school en op het werk, pakken eerder problemen aan, kunnen beter omgaan met stress, en zijn zowel geestelijk als lichamelijk gezonder.”

Mensen die het gevoel hebben dat ze grip op hun omstandigheden hebben worden (pro-)actiever. “Als mensen geloven dat zij controle kunnen uitoefenen over belangrijke uitkomsten, zullen ze eerder in actie komen, uitdagende en concrete doelen stellen, zich nader informeren, plannen maken, verschillende strategieën proberen, moeite doen en volhouden, en wellicht ook plezier beleven aan een en ander.” Wie daarentegen het idee heeft geen controle over belangrijke uitkomsten te hebben, zal minder snel in beweging komen, lage en vage doelen stellen, weinig zijn of haar best doen of snel opgeven.

Grip-denken

Als mensen weinig grip ervaren heeft dat niet alleen persoonlijke gevolgen. Er zijn ook maatschappelijke consequenties zoals een groter onbehagen in de samenleving, en vertekende overtuigingen zoals meer ‘zij’ tegenover ‘wij’-denken.

Daarom moet in het regeringsbeleid meer rekening worden gehouden met de eigen regie, schrijft de WRR. “Bij het maken en uitvoeren van beleid moet de overheid meer inzetten op het vergroten van de grip van burgers.” Wanneer je vanuit het perspectief van persoonlijke controle naar beleid kijkt, begrijp je bepaalde maatschappelijke problemen beter en kom je nieuwe oplossingen op het spoor. “Kortom, dit rapport is een pleidooi voor ‘grip-denken’.”

Initiatieven van burgers

Collectieve initiatieven van burgers worden door de WRR als mogelijke oplossingen voor het vergroten van de grip genoemd. Bij de voorbeelden daarvan die de WRR aanhaalt wordt Stichting Je Leefstijl Als Medicijn niet genoemd, maar dat had zo maar gekund. Met onze supportgroepen en ondersteuning van actiënten – mensen die proactief met gezondheid en zorg omgaan – doen we in feite weinig anders dan de grip in het zorgdomein vergroten.

Ons advies ten behoeve van ‘grip-denken’ in de zorg daarom: bevorder suppportgroepen waarmee mensen met chronische ziektes zelfredzamer worden, en waardoor hun zelfvertrouwen groeit.

Of om het nogmaals met de WRR te zeggen: “Een groot gevoel van controle bevordert dat mensen hun gezondheid zien als beïnvloedbaar, en daardoor eerder geneigd zijn tot gezond gedrag, zoals gezond eten, voldoende bewegen en regelmatige medische checks.”

Lees het advies

Lees ook