De zorg duur? Waarom we dat aan Amerikaanse maïssubsidies te danken hebben

Amerikanen zijn gemiddeld ongezonder dan Nederlanders. In een verhelderende blog in Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde laat Luc Hagenaars zien welke rol Amerikaanse maïssubsidies en de goedkope beschikbaarheid van fructose daarbij spelen. Ook in Nederland merken we de gevolgen.

Het kan nóg slechter. De situatie in Nederland dat de volksgezondheid verslechtert terwijl de zorgkosten maar blijven stijgen, is al behoorlijk ontluisterend. Maar als je de cijfers van de Verenigde Staten ziet schrik je helemaal. 18 procent van het bruto binnenlands product gaat in het land naar de zorg. Toch worden Amerikanen gemiddeld 77 jaar oud, tegenover 81,5 en 80,8 voor respectievelijk Nederlanders en Costa Ricanen. Ruim een derde van de Amerikanen heeft obesitas tegenover 13 procent in Nederland. Slechts 7 procent van de Amerikaanse volwassenen is metabool gezond.

Maïssubsidie

De cijfers komen uit de blog Maïssubsidie voor dure zorg van Luc Hagenaars. Hagenaars is onderzoeker bij het Commonwealth Fund, een Amerikaanse NGO gericht op de toegankelijkheid van de zorg. In Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde schrijft hij verhelderende blogs over de samenhang van zorg en economie.

Waarom is de Amerikaanse zorg zo duur? Verschillende factoren spelen een rol, waarbij bepaalde politieke keuzes opmerkelijke effecten blijken te hebben.

Zo’n keuze is de subsidiëring van maïs. De subsidie maakte de maïs zo overvloedig beschikbaar dat er allerlei goedkope maïsproducten op de markt zijn gekomen waaronder high-fructose corn syrup, een zoetmaker en vershouder. High-fructose corn syrup is in de VS verantwoordelijk voor 40 procent van de toegevoegde suikers in voedingsproducten.

De goedkope zoetstof leidt er mede toe dat Amerikanen 66 kilo suiker per jaar binnenkrijgen (tegenover 42 kilo in Nederland). Het metabole probleem daarbij, schrijft Hagenaars, is dat fructose meer leververvetting veroorzaakt dan glucose. Bij de consumptie van fructose worden geen insuline en leptine afgescheiden, zodat minder verzadiging ontstaat. Overconsumptie van high-fructose corn syrup leidt tot een hele reeks chronische ziektes en cardiometabole risicofactoren.

Dunbevolkte staten

Waarom wordt maïs nog steeds gesubsidieerd? Omdat de graansoort vooral wordt verbouwd in dunbevolkte staten die relatief veel macht in de Amerikaanse politiek hebben. Zo blijft het stelsel intact.

Wat de blogs van Luc Hagenaars zo inzichtelijk maken is dat hij laat zien hoe landbouw, handel en volksgezondheid samenhangen. Om de gezondheid te verbeteren en de zorg te ontlasten moet je óók naar het landbouwbeleid kijken. Daarbij kun je je niet tot de eigen grenzen beperken. Goedkope Amerikaanse maïs komt ook in de Nederlandse voeding terecht. Het feit dat Amerikaanse politici bepaalde kiezersgroepen willen paaien heeft verstrekkende gevolgen.

Lees de blog

Lees ook