Ambities preventieakkoord ‘onzeker’

22 van de doelen uit het Nationaal Preventieakkoord zijn vorig jaar behaald, maakte het RIVM deze maand bekend. Omdat er 41 doelen waren gesteld, houdt dat in dat bijna de helft van de doelen niet is behaald. Of de ambities van het akkoord voor 2040 nog haalbaar zijn, is volgens RIVM ‘nog niet duidelijk’.

In 2018 sloot de Rijksoverheid het Nationaal Preventieakkoord met meer dan 70 partijen. De ambitie was dat in 2040 de jeugd rookvrij zou zijn, dat ‘slechts’ 38 procent van de volwassenen overgewicht zou hebben (tegen 50 procent nu) en dat het aandeel overmatig alcoholgebruikers in de bevolking terug zou gaan van 8,9 naar 5 procent. Met verschillende maatschappelijke organisaties werden specifieke doelen afgesproken om de ambities waar te maken.

Tussenstand

Na 2021 werd de tussenstand opgemaakt. Van de tussendoelen voor dat jaar werd slechts iets meer dan de helft gerealiseerd. Wél behaald werd bijvoorbeeld dat schoolterreinen en kinderdagopvanglocaties bijna allemaal rookvrij zijn. 57 procent van de gemeenten stimuleert nu een gezonde leefstijl bij jongeren (als onderdeel van het JOGG-netwerk). 26 procent van de scholen maakt gebruik van het ondersteuningsaanbod Gezonde School.

Maar in plaats van dat de helft van alle kinderopvangorganisaties een medewerker getraind op Gezonde Kinderopvang in dienst had, had maar 27 procent dat eind 2021. Niet alle steden met universiteiten en grote hogescholen hadden plannen gemaakt voor alcoholpreventie bij studenten, zoals de bedoeling was. En slechts 47 procent van de rokende zwangere vrouwen kreeg het advies van de verloskundige om te stoppen, terwijl het doel voor 2020 was dat ze dat allemaal zouden krijgen.

Nog net zo veel overgewicht

Of de actiepunten van het Akkoord, zelfs als ze worden behaald, in staat zullen zijn de huidige obesitaspandemie in te dammen, moet uiteraard nog blijken. Verontrustender dan dat onvoldoende kinderopvanglocaties gezondheidspersoneel in huis hebben, was dat in 2021 nog net zo veel Nederlanders overgewicht hadden als in 2018. Wat dat betreft was er dus weinig verbeterd. Onder de jeugd was het percentage met overgewicht zelfs gestegen: van 11,7 naar 15,9 procent. “Het Preventieakkoord faalt op meerdere fronten”, schrijft FoodWatch.

Zoals Hanno Pijl vorige maand al stelde is het Akkoord kansloos zolang we de voedingsindustrie haar gang laten gaan. De industrie, aldus Pijl, heeft precies uitgedokterd wat we lekker vinden en weet ons effectief te verleiden. Naast deze invloed is het Akkoord niet veel meer dan een doekje voor het bloeden.

Het RIVM geeft aan dat nog niet duidelijk is of de ambities van het akkoord voor 2040 nog haalbaar zijn. Inmiddels heeft ook staatssecretaris Van Ooijen van Volksgezondheid aangegeven te bekijken hoe het Akkoord kan worden ‘aangevuld’.

Ook wij als Stichting Je Leefstijl Als Medicijn zullen ons echter volledig blijven inzetten om de doelstellingen te helpen realiseren. Echter daarbij zal er meer samenwerking moeten zijn en ook een duidelijkere financiering voor lokale initiatieven en zelfhulpgroepen.

Lees ook