Gemeentes krijgen deadline voor preventieaanpak
Het ministerie van VWS stopt meer geld in preventie, maar legt de uitvoering nadrukkelijk bij de gemeentes neer. Dat blijkt uit de Kamerbrief over het Gezond en Actief Leven Akkoord die staatssecretaris Maarten van Ooijen deze week publiceerde. Speerpunten zijn onder meer minder roken, minder alcoholgebruik en minder overgewicht.
Eerst was er het Nationaal Preventie Akkoord, toen kwam het IZA, daarna het GALA en binnenkort ook nog de SPUK. Om mee te kunnen praten in de wereld van zorgpreventie moet je je acroniemen kennen. Deze week stuurde staatssecretaris Maarten van Ooijen van VWS een brief naar de Tweede Kamer waarin het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) werd gelanceerd. Het Nationaal Preventie Akkoord en Integraal Zorgakkoord (IZA) krijgen er handen en voeten mee.
Het ministerie wijst, de gemeentes gaan
Onder het GALA staan de handtekeningen van VWS, GGD GHOR, Zorgverzekeraars Nederland en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Kort gezegd stelt het ministerie de doelstellingen vast en geeft het subsidies, en moeten de gemeentes met de uitvoering aan de slag.
Volgens Skipr vindt VWS dat de gemeentes op preventiegebied nog te weinig doen. Ze hebben nu de harde deadline van eind 2024 gekregen voor het vaststellen van een breed preventieprogramma. Hebben ze dat niet dan moeten de gemeentes bij VWS verantwoording afleggen. “De handtekening van de VNG verplicht hen tot uitvoering”, aldus Van Ooijen. “Het is niet vrijblijvend. En ik ben politiek aanspreekbaar.”
Meer bewegen, minder vallen
Speerpunten van het GALA zijn onder meer minder roken, minder alcoholgebruik en minder overgewicht. De mentale weerbaarheid moet worden verbeterd, het aantal valincidenten moet omlaag en Nederland moet meer gaan bewegen. De doelen van het Nationaal Preventieakkoord zoals 38 procent van de volwassenen heeft overgewicht en 5 procent van de volwassenen rookt, in plaats van respectievelijk 50 en 20 procent nu, blijven overeind. Gemeentes moeten beleid ontwikkelen voor het verbeteren van de sociale samenhang en verminderen van de eenzaamheid.
Voor de bekostiging van het GALA wordt een nieuwe regeling gelanceerd: de ‘specifieke uitkering’ of SPUK. Meer bijzonderheden over de SPUK moeten nog worden bekendgemaakt. Wel is duidelijk dat er 300 miljoen euro van 2024 tot 2026 op tafel komt, naast de 150 miljoen die al in het Integraal Zorgakkoord voor preventie was gereserveerd.