Avontuurlijke reizen en sportieve vakanties

In mei 2017 kreeg ik de diagnose diabetes 1 (LADA). Kort daarna zou ik op vakantie gaan naar Madagascar. Hoe kon ik op reis met diabetes type 1? Vanaf het begin heb ik ingezet op koolhydraatbeperkt eten. Ik schrapte alles waar suiker in zat. Mijn redenatie hierbij was en is: ik heb suikerziekte en dus kan ik niet tegen suiker/koolhydraten. Suiker eten is het eerste wat ik moet laten want op die manier zullen mijn bloedsuikerwaarden lager en stabieler blijven en voorkom ik complicaties op de lange termijn.

Ik ben ook iemand die veel en vaak sport. Het is heel vervelend als je tijdens het sporten steeds alert moet zijn op een mogelijke hypo. Eerlijk gezegd hoopte ik ook dat ik door koolhydraatbeperkt te eten weinig tot geen insuline hoefde te spuiten en op die manier kon voorkomen dat ik een hypo zou krijgen. Aan insuline was echter niet te ontkomen maar in het begin heb ik alleen langwerkende insuline hoeven spuiten.

Het koolhydraatbeperkt eten is langzaam koolhydraatarm – eiwitrijk geworden waardoor ik minder last heb van pieken en dalen. Hierdoor zijn mijn bloedsuikerwaarden en mijn humeur veel stabieler. Ook ben ik daardoor uit de vicieuze cirkel van spuiten en eten ontsnapt waardoor ik mentaal minder bezig hoef te zijn met mijn glucosemanagement. Fysiek heb ik meer energie en mentaal veel meer rust.

Twee maanden na mijn diagnose maakten we een reis naar Madagascar. Geen all inclusive reis maar met een gids en dragers door het tropisch regenwoud. In december van dat jaar gingen we op de Falkland eilanden wild kamperen. Tijdens deze vakanties wilde ik vasthouden aan mijn nieuwe voedingspatroon en dat vroeg extra voorbereiding. Hoe deed ik dat?

Voorbereidingen en vliegreis

Uiteraard kun je niet alles voorbereiden. Er zullen altijd omstandigheden zijn die je niet in de hand hebt. Een goede voorbereiding betekende voor mij dat ik zelf eten meenam als aanvulling op het eten dat ik voorgeschoteld zou krijgen. Ik had voldoende noten en zaden bij me, zelfgemaakte cruesli, blikjes vis, koolhydraatarme crackers en voor de eerste dagen kaas. Deze voorraad stopte ik in mijn koffer.

Vooraf geef ik aan de reisorganisatie mijn voedingswensen door. We gaan altijd met ons tweeën op pad, niet met een reisgezelschap, maar laten onze verre reizen wel door een reisorganisatie regelen. Ik zorg daarnaast altijd dat ik mijn eigen eten meeneem om te nuttigen tijdens de vliegreis. Natuurlijk kan je ook je voedingswensen doorgeven voor de maaltijden tijdens een verre vlucht, maar dat doe ik nooit.

Tijdens de vliegreis kijk ik wat er wordt geserveerd en eet daarvan wat kan zoals bijvoorbeeld een stukje vlees, groenten, salade of een blokje kaas. Dat vul ik aan met mijn eigen eten zoals rauwe wortelen, stukje kaas, koolhydraatarme cracker, noten en zaden. Tijdens een vliegreis ben je erg inactief. Je kan alleen maar zitten en af en toe een beetje op en neer lopen in het gangpad. Tijdens inactiviteit heb ik meer insuline nodig. Meestal eet ik tijdens een vliegreis zo weinig mogelijk zodat mijn bloedsuikers niet de lucht in schieten en ik toch niet veel insuline hoef te spuiten.

Madagascar

Het voordeel van een actieve vakantie is dat je veel minder insuline nodig hebt. De eerste maanden na mijn diagnose heb ik alleen kleine hoeveelheden langwerkende insuline hoeven spuiten (Lantus). In Madagascar waren we samen met een gids vaak de hele dag op pad in het regenwoud op zoek naar halfapen zoals sifaka’s en lemuren. Zelfs in de avond gingen we op stap omdat dan de nachtdieren zoals de vele soorten kikkers en gekko’s actief worden.

Madagscar is echt een aanrader als vakantiebestemming. Er zijn erg veel endemische planten en dieren te vinden. Heb je ooit gehoord van de Indri, hij is bijna uitgestorven en de icoon van Madagascar. Het is de grootste nog levende halfaap en zijn leefwijze is zo bijzonder dat hij niet in gevangenschap of dierentuinen gehouden kan worden. De roep van de Indri is spectaculair.

Tijdens dagen dat we de hele dag in touw waren heb ik geen insuline hoeven spuiten waardoor ik ook niet bang hoefde te zijn voor een hypo. De insuline bewaarde ik in een frio koeltasje, dat is prima te doen.

We zijn op Madagscar in verschillende nationale parken geweest waardoor we steeds te maken hadden met andere lodges. De reisorganisatie heeft mijn voedingswensen aan al deze lodges doorgegeven. Bij aankomst in een lodge maak ik altijd nog een keer mijn voedingswensen kenbaar maar niet iedere lodge is even flexibel.

Bij het ontbijt is echter altijd wel een gebakken ei of omelet te krijgen en dat vul ik aan met kaas en mijn eigen voorraad. Als er yoghurt of kwark zonder toegevoegde suiker is dan eet ik dat met daarin mijn eigen cruesli en een beetje fruit. Onze lunch namen we altijd mee omdat we de hele dag op pad waren. Dan at ik een blikje vis met mijn eigen cracker en soms noten want een salade meenemen in de hitte is niet zo handig. In de avond was er altijd wel iets van vlees of vis en groenten te krijgen.

Tijdens de meerdaagse trektocht in Marojejy National Park had ik de kok laten weten dat ik koolhydraatarm at. Er werden altijd veel groenten klaargemaakt en voldoende eiwitbronnen; ik heb daar echt heerlijk gegeten en ben niets tekort gekomen.

Falklandeilanden

In december van datzelfde jaar bezochten we een paar van de Falklandeilanden. Met toestemming van de beheerder/eigenaar hebben we op Saunders Island wild gekampeerd. Op Pebble Island logeerden we in een lodge en op Volunteer Point op East Falkland hebben we ook gekampeerd. We zijn erg geïnteresseerd in pinguïns en albatrossen en tijdens de broedtijd in december kun je de pinguïn- en albatroskolonies van dichtbij bekijken. Zolang het gaat om kleine aantallen mensen die de kolonies bezoeken zijn pinguïns en albatrossen niet bang voor mensen. Ik heb 2 meter van de pinguïns en albatrossen (met hun jongen) vandaan gezeten en dat is echt een heel bijzondere ervaring.

Tijdens de reis naar de Falklands had ik als aanvulling weer mijn eigen eten meegenomen. Er zat een heerlijk stuk Hollandse kaas in mijn ruimbagage. Stom dat ik de kaas niet eerst had laten sealen door de kaasboer want tijdens onze tussenstop op het vliegveld in Santiago de Chili zag ik een douanehond en wist ik al wat er ging gebeuren. Die hond rook natuurlijk mijn kaas en ik moest mijn hele koffer uitpakken ter controle.

Op reis met diabetes type 1
Wildkamperen op Saunders island (The Neck)
Op reis met diabetes type 1
Hardlopen bij de pinguïns bij Volunteer Point

Uiteraard had ik vergeten om aan te geven dat ik kaas en zaden mee had  genomen. Dus ik maakte me al zorgen dat al het eten in beslag zou worden genomen. Ik was lichtelijk in paniek, want zonder mijn eigen voedingsproducten kon ik het wel schudden met mijn diabetes. Gelukkig bleef het bij een waarschuwing en kon ik mijn koffer weer inpakken; pff, wat een opluchting!

Saunders Island, Pebble Island en Volunteer Point zijn onbewoond en hebben een eigenaar of beheerder. Dat is meestal een schapenboer. Met een heel klein vliegtuigje hop je van het ene eiland naar het andere. De beheerder/eigenaar brengt je vervolgens naar de kampeerplek of lodge.

Op Saunders hebben we gekampeerd bij The Neck. Bij de boerderij van de eigenaar konden we wat eten inslaan en daarna bracht hij ons naar de plek waar we ons tentje konden opzetten. Behalve verse eieren was er alleen blikvoedsel verkrijgbaar. Denk hierbij aan groenten, tomaten en vis in blik. In de ochtend at ik altijd gebakken eieren met tomaat. Aangezien we wild kampeerden en roofvogels alle eten ruiken is het niet verstandig om verse spullen in je tent te leggen. Dan heb je kans dat de caracara je tent binnendringt om te smullen van jouw lekkere eten.

Overdag gingen we te voet op pad om de pinguïn- en albatroskolonies te bezoeken en wandelingen te maken over de eilanden. Hoewel ik maar kleine hoeveelheden Lantus spoot (5 eenheden per 24 uur) had ik soms toch last van hypo’s tijdens deze wandelingen. Om deze hypo’s op te vangen nam ik gedroogde abrikozen mee; deze zijn goed houdbaar en je hebt er maar heel weinig van nodig om een hypo op te vangen.

Op Pebble overnachtten we in een kleine lodge. De kok wist goede koolhydraatarme alternatieven voor mij te maken. Hij gebruikte veel groenten en vlees of vis. Zo maakte hij pompoenpuree in plaats van aardappelpuree en als toetje kreeg ik vaak een beetje fruit. We waren daar op eerste kerstdag en hebben daar een echt English Christmas gevierd met heel veel verschillende soorten taart. Op dat soort momenten proef ik wel een klein beetje van al dat lekkers en geniet daar enorm van.

Freestyle Libre sensor

In de jaren daarna heb ik op dezelfde manier mijn reizen voorbereid en aangepakt. Zo zijn we in Namibië geweest, Zuid-Afrika, Hawaii en Spitsbergen. Het liefst kies ik voor een overnachting waar een keuken is zodat ik mijn eigen eten kan bereiden. Als dit niet mogelijk is dan overleg ik vooraf en ter plekke met de lodge of het hotel over mijn voedingswensen. Dat is altijd goed gegaan.

Sinds twee jaar gebruik ik de Freestyle Libre sensor. Dat is wat betreft het vliegen een nieuwe uitdaging. In de beschrijving van de sensor staat dat je met deze sensor niet door de bagage screening en door de security scanner mag. Mijn telefoontje hierover naar Abbott leverde geen nieuwe informatie op.

Tijdens de coronajaren hebben we geen vliegreis meer gemaakt maar begin dit jaar heb ik een paar keer binnen Europa gevlogen. Wat blijkt? Het is belangrijk dat je geen sensor en andere diabetesspullen in de ruimbagage stopt. Neem dus alles mee in de handbagage. Zelf kun je met de sensor op je arm gewoon door de security lopen.

De reservesensoren die je meeneemt in je handbagage heb ik er tot nu toe steeds uitgehaald, aan het personeel gegeven en aangegeven dat deze niet door de security mogen. Ze controleren deze sensoren dan handmatig. Meestal moest ik dan de verpakking wel even open maken. Toch hoor ik van steeds meer mensen dat de sensor wel door de security kan, dus ik hoop dat dit gewoon weer kan als we in juli een mooie reis naar de Galapagos eilanden gaan maken. Ik kijk er nu al naar uit!

Over de auteur:

Gerrie van Deuren werd op de leeftijd van 52 jaar gediagnosticeerd met diabetes type 1. Sporten is voor haar altijd heel belangrijk geweest. Zij heeft haar eigen coachingspraktijk Trans-Vorm.

Gerrie ging op zoek naar een methode om ondanks haar diagnose te kunnen blijven sporten. Zodoende kwam ze in aanraking met de leefstijlmethode van dokter Bernstein. Door deze methode toe te passen hoeft zij zich tijden het sporten geen zorgen te maken over haar bloedsuikerwaarden. Ze realiseert met haar leefstijl gezonde waarden.

Haar ervaring en verhaal mag niet worden opgevat als medisch advies. De auteur en Je leefstijl als Medicijn aanvaarden geen aansprakelijkheid voor besluiten over de behandeling van ziekten die op basis van de informatie in dit artikel zijn genomen.

Indien u overweegt over te stappen naar deze leefstijlmethode bespreek dit dan met uw arts.

“One of the prime intents of this book is to give you the information you need to learn how to predict your blood sugar levels and how to ensure that your predictions will be accurate. Here the Laws of Small Numbers are exceedingly important.”

Richard K. Bernstein