Als je iets wil veranderen in je leefstijl, ga er dan ook voor! Blijf niet steeds zeggen dat je iets wil veranderen en vervolgens komt het er niet van. Dat kost je juist energie, maak een keuze en ga ervoor! Het is belangrijk om de juiste doelen te leren stellen. Je doel is iets wat jij zelf echt wil bereiken. Ga eerst na wat de huidige situatie is, wat je wil bereiken en waarom je dit wil bereiken. Raadzaam is het ook om dit op te schrijven en herhaaldelijk te lezen zodat je de noodzaak ervan in gaat zien.
Zie je de noodzaak ervan in om echt iets te gaan veranderen? Dan is het de kunst om een goed doel hieruit te formulieren dat je echt gaat waarmaken. Maar hoe doe je dat? Hieronder een aantal praktische tips!
Het SMART principe
Doelstellingen worden vaak te vaag en vrijblijvend geformuleerd. Wat je kan helpen om doelen beter op stellen is het SMART principe. Elke letter van het woord SMART hoort terug te komen in je doel:
* Is het doel Specifiek? (niet vaag);
* Is het doel Meetbaar? (hoe kan je bepalen of je het doel behaald heb);
* Is het doel Acceptabel? (past het doel bij jou? Denk aan kleine stappen);
* Is het doel Realistisch? (Is het mogelijk);
* Is het doel Tijdgebonden?.
Een doel stellen als “ik ga mijn best doen om meer te bewegen” is vaag en niet SMART. Maar “ik ga komende week 2 dagen met de fiets naar werk” is wel SMART . Het eerste voorbeeld is niet specifiek, meetbaar of tijdsgebonden “wat is meer bewegen? wanneer heb het doel behaald?” op beide vragen kan je geen antwoord geven. Bij het tweede voorbeeld stel daarbij eens alle vragen van het woord SMART. Op alle vragen kan je antwoord geven!
Niet wat wil ik bereiken
Nu weet je hoe je een doel kan formulieren, maar dan zijn we er nog niet. De meeste mensen stellen automatisch een resultaatdoel doel op als ze iets willen veranderen. Voorbeelden van resultaatdoelen zijn:
* In de komende 2 maanden wil ik 6 kilo vet afvallen;
* Bij mijn volgende controle is mijn glucosewaarde gezakt;
* Volgend jaar wil ik de marathon rennen.
Maar hoe wil ik het bereiken
Het resultaatdoel is belangrijk om een richting te bepalen maar concentreer je niet alleen daar op aangezien er veel externe variabele invloed hebben op het uiteindelijk resultaat. Het procesdoel doel is juist veel belangrijker. Procesdoelen zijn al die kleine stapjes die je nodig hebt om het uiteindelijke resultaatdoel te bereiken, het geeft antwoord op HOE ga je het bereiken.
Voorbeelden van procesdoelen:
* Ik ga komende week 2 dagen met de fiets naar werk;
* Ik ga komende week 2x 5 minuten hardlopen;
* Ik stel elke zondagavond een nieuw korte termijn proces doel op.
Procesdoelen zijn ontzettend belangrijk bij het doorzetten en volhouden van je acties. Ze richten zich niet op het WAT (resultaat), maar op HOE (proces) het doel bereikt kan worden. Indien je een procesdoel gaat opstellen is het wel van belang dat je hieruit plezier beleeft. Succesbeleving is heel belangrijk om gemotiveerd te blijven. Het onder controle krijgen van zaken waar je heel bewust naartoe werkt is tevens ook goed voor het zelfvertrouwen!
Daag jezelf uit maar gun jezelf de tijd
Stel niet teveel doelen in te weinig tijd. Het kan zijn dat je je aandacht dan richt op teveel zaken tegelijk en je niet meer weet wat nu echt belangrijk is. Kies maximaal twee doelen per week om mee te beginnen en maak deze steeds uitdagender. Zorg dat je doelen je gemotiveerd houden. Stel je doelen niet te laag, want dat is geen uitdaging. Maar aan de andere kant, leg de lat ook niet te hoog, want dit kan frustrerend werken.
Enkele helpende richtlijnen:
* Ga eerst na wat de situatie nu is (nulmeting);
* Schrijf op wat je wil bereiken, waarom je dat wil bereiken en hoe belangrijk dat voor je is;
* Kies een doel waar je zelf invloed op kan uitoefenen en dus niet van anderen af hangt;
* Maak het doel concreet met SMART;
* Resultaatdoel is prima, maar concentreer je vooral op een korte termijn procesdoel;
* Doe iets waar jij plezier of energie van krijgt;
* Stel jezelf de vraag of je dit een lange termijn kan volhouden? Pas dan hebben we het over gedragsverandering.
Staar je dus niet blind op het resultaat, maar wees tevreden als je al stappen zet in de goede richting (proces). Ervaar wat er eventueel al veranderd en geniet daar van!
Succes met het behalen van je doelen en heb je vragen? Stel ze gerust!
Meer over Nina in het artikel Nina de Rooij leefstijladviseur bij PSV en bij Je Leefstijl Als Medicijn