Gemeenten zijn sleutel tot succes Integraal Zorgakkoord

In de transformatie van de zorg die nodig is om haar toegankelijk en betaalbaar te houden, wordt ingezet op het voorkómen ervan. Daarbij worden de gemeenten de spil in de preventieactiviteiten. Maar, schrijven vier adviseurs van Berenschot op Zorg&Sociaalweb, ook al zijn veel gemeenten actief, een programmatische aanpak ontbreekt nog vaak.

Met het Integraal Zorgakkoord (IZA) uit 2022 wil het ministerie van VWS samen met onder meer de Vereniging van Nederlandse Gemeenten de zorg voor de toekomst goed, toegankelijk en betaalbaar houden. De oplossing wordt gezocht in het voorkomen van zorg.

Om deze noodzakelijke zorgtransformatie te realiseren en te versnellen, is er tot 2026 2,8 miljard euro aan transformatiemiddelen beschikbaar, waarvan de helft voor specifieke zorgsectoren zoals specialistische zorg, GGZ, wijkverpleging en huisartsenzorg. De andere helft, schrijven Maarten Adelmeijer, Mattias Gijsbertsen, Myrthe Frederiks en Freek Reijmerink van Berenschot in een artikel op Zorg&Sociaalweb, is bedoeld voor alle partijen met plannen die bijdragen aan de doelstellingen van het IZA – dus ook partijen uit het sociaal domein.

Plannen voor impactvolle transformaties

De ‘transformatiemiddelen’ zijn daarmee een kans voor die partijen uit het sociaal domein, waaronder de gemeenten. Dat is ook begrijpelijk: gemeenten moeten een centrale rol gaan vervullen bij de zorgtransformatie (en -preventie). Daartoe worden ze uitgenodigd met ‘plannen voor impactvolle transformaties’ te komen.

In het artikel beschrijven de Berenschotadviseurs de criteria en voorwaarden. Van een impactvolle transformatie is sprake als het plan invloed heeft op het zorggebruik in de Zorgverzekeringswet, herverdelingsvraagstukken, de inzet van personeel of de omvang van zorgvastgoed. Er moet sprake zijn van een aantoonbare urgentie. In het uiteindelijke plan moeten onder meer SMART-geformuleerde afspraken die bijdragen aan het bereiken van passende zorg, een positieve maatschappelijke businesscase en een brede impactanalyse staan. Aanvragen kunnen met ingang van dit jaar worden ingediend.

Gewoon doen

Volgens de consultants erkennen partijen zoals gemeenten in veel regio’s de noodzaak tot verandering. Er worden initiatieven ontplooid onder het motto: gewoon doen. Maar de volgende stap is om de initiatieven programmatisch op te pakken. “Een randvoorwaarde daarvoor is een gezamenlijke bestuurlijke gerichtheid van zorgverzekeraars, gemeenten en zorgaanbieders in de regio, met een gedeeld beeld van de opgave, bestuurlijk commitment op het doel en overeenstemming over noodzakelijke partijen aan tafel.” Landelijke partijen kunnen daarbij werken aan de randvoorwaarden zoals verdienmodellen en de mogelijkheid tot gegevensuitwisseling.

Lange adem

Je Leefstijl Als Medicijn is betrokken bij zorginnovaties in verschillende Nederlandse regio’s. Het is een goede zaak (vinden we) dat het sociaal domein een leidende rol krijgt als het gaat om de gezondheid van de bewoners. Voor gemeenten zal het echter niet altijd eenvoudig zijn plannen te ontwikkelen met een bewezen invloed op het zorggebruik, de zorgverdeling, personeelsinzet of het zorgvastgoed. Zorgpreventie is meestal een kwestie van de lange adem. Dat maakt een businesscase lastig.

Als de gemeenten de ‘lead’ krijgen, zou je zeggen, zouden ze ook een zekere beleidsvrijheid moeten hebben.

Lees het artikel op Zorg&Sociaalweb

Lees ook

70 procent gezondheid wordt door leefstijl en omgeving bepaald - leefstijlnieuws - beleid

Zorgprominenten: 'Zet in op ervaringsdeskundigheid'

Verbeter de bestaanszekerheid en werk met ervaringsdeskundigen, aldus drukt een groep zorgprominenten de regering op het hart

leefstijl wordt nieuw paradigma in de zorg - leefstijlnieuws - beleid

Minister delegeert leefstijl naar de gemeente

Leefstijl en preventie moeten centraal staan in de zorg, aldus het concept zorgakkoord van het ministerie

2diabeat in 25 wijken actief

Inmiddels is 2diabeat in 25 wijken actief. De wijkgerichte aanpak voor het tegengaan van diabetes type 2 lijkt een schot in de roos.

Gemeenten zouden spil preventie moeten zijn maar kunnen weinig uitrichten

Voor preventief zorgbeleid hebben gemeenten de ideale positie maar te weinig middelen, aldus ex-wethouder Sven de Langen in een podcast