Gecombineerde leefstijlinterventie doet wat ze moet doen, maar gewichtsafname blijft beperkt

De eerste resultaten van de gecombineerde leefstijlinterventie (GLI) zijn bekend. Deelnemers ondervinden een belangrijke verbetering van de kwaliteit van leven, zo blijkt. Maar de afname van BMI en gewicht blijft beperkt. De deelnemers zijn over het algemeen mensen met finke gezondheidsproblemen.

Sinds 2019 kunnen mensen met overgewicht meedoen aan de gecombineerde leefstijlinterventie (GLI) om hun gezondheid te verbeteren. De deelnemers worden begeleid bij het aanleren van gezondere gewoontes. De GLI is het huidige speerpunt van de leefstijlverandering van het Nederlandse zorgsysteem. Voor mensen met een BMI hoger dan 30, of tussen 25 en 30 met een bijkomende ernstige aandoening, wordt de interventie vanuit de basisverzekering vergoed.

Onlangs maakte het RIVM de resultaten bekend van een groep van 660 deelnemers die de intensieve fase van het tweejarig programma hebben voltooid (na de intensieve fase volgt een ‘onderhoudsfase’). Daarmee krijgen we voor het eerst een beeld van de effectiviteit van de GLI.

Gewichtsverlies

48.000 mensen volgen sinds 2019 een GLI-programma of hebben dat gedaan. Afgaande op de eerste onderzoeksgroep levert dat een gewichtsverlies op van 3,4 procent. De middelomtrek neemt met gemiddeld 3,7 procent af en de BMI met 1,2. De gemiddelde score die deelnemers op een schaal van 100 aan hun kwaliteit van leven geven stijgt van 58,0 naar 65,6.

De rapportage van het RIVM geeft een goed beeld van de mensen die zich voor een GLI aanmelden. Over het algemeen zijn het mensen met flinke gezondheidsproblemen die méér medische zorg gebruiken dan gemiddeld. Bij de intake hebben ze een gewicht van gemiddeld 106 kilogram en een BMI van 36. Liefst 73 procent ervaart op zijn minst enige pijn of ongemak en ruim de helft heeft problemen met de mobiliteit. 44 procent van de deelnemers is angstig of somber en 45 procent heeft moeite met de dagelijkse activiteiten. Hun kwaliteit van leven ligt 13 procent lager dan het gemiddelde voor Nederlandse volwassenen. 71 procent van de deelnemers is vrouw.

1,4 procent van de doelgroep

Bij de start van de GLI werd ingeschat dat 3,5 miljoen Nederlanders tussen de 18 en 75 jaar, of 28 procent van de bevolking, voor het programma in aanmerking kwam. Van die doelgroep is tot nu toe slechts 1,4 procent bereikt. Mogelijk speelde corona bij de tegenvallende belangstelling een rol. Er zijn ook nog steeds maar vier aanbieders van GLI-programma’s: BeweegKuur, CooL, SLIMMER en Samen Sportief in Beweging. De lage vergoeding voor begeleiders van het programma, waarover sinds de start van de GLI berichten in de media kwamen, is daarbij mogelijk een factor. Het aantal deelnemers daalt inmiddels bovendien: in de eerste helft van 2022 meldde zich maar de helft aan vergeleken met dezelfde periode in 2021. Iets meer dan een kwart van de deelnemers die het programma starten, valt onderweg uit.

Hoewel zowel het bereik als resultaat beperkt zijn, zou het te makkelijk zijn om negatief over de GLI te doen. De 19,5 miljoen euro die het programma de zorgverzekeraars tot nu toe heeft gekost, is een bescheiden bedrag als we nagaan dat de deelnemers mensen zijn die doorgaans een groot beroep op de zorg doen. De helft van de deelnemers geeft aan minder problemen te hebben met mobiliteit, dagelijkse activiteiten, pijn, en angst en somberheid. En zoals het RIVM terecht concludeert: het feit dat hun situatie niet verslechtert is alleen al positief, want obesitas is een aandoening waarvan de gevolgen normaal gesproken steeds erger worden.

GLI is slechts enkele jaren ‘onderweg’. Op grond van de eerste ervaringen kunnen de programma’s mogelijk worden verbeterd. Hopelijk zien zorgautoriteiten en verzekeraars ook mogelijkheden om de toegang tot de GLI te vergroten. Elk deelnemer die minder pijn en angst ervaart en mobieler wordt, is winst.

Lees de rapportage

Lees ook