In een nieuw seizoen van Dokters van Morgen (NPO 1) komen bijzondere patiëntverhalen aan bod. De eerste aflevering, aanstaande woensdag, staat in het teken van bloeddruk.
In deze aflevering delen Durk en Janny hun verbluffende resultaten. Hoe wisten zij, na 20 jaar bloeddrukverlagers slikken, met een gezondere levensstijl binnen twee weken van deze medicatie af te komen?
1,2 miljoen Nederlanders met een hoge bloeddruk die niet weten dat ze kunnen genezen met hun leefstijl als Medicijn.
Huisarts Jon Brouwers
Tegenstijdige informatie over vlees en zout de visie van Stichting Je Leefstijl Als Medicijn
Op het oog lijkt het of onze adviezen tegenstrijdig zijn en dat zijn ze op sommige punten ook maar er is ook een grote parallel. Zowel de methode die wij toepassen, gebaseerd op de inzichten van onze Raad van Advies onder leiding van onze medisch adviseur Dr. Yvo Sijpkens, en de methode van Dokter Jon Brouwer zijn ten eerste gebaseerd op het overschakelen van zwaar bewerkte voeding naar natuurlijke voeding. Zodra men stopt met het eten van deze voeding uit pakjes en zakjes zal men gezondheidswinst behalen. Daarnaast is leefstijl als medicijn meer dan voeding alleen. Het gaat ook over de overige pijlers die in harmonie moeten zijn. Dus op het gebied van beweging, slaap en bioritme, ontspannen en het vermijden van stress, je relaties in je omgeving (stad, dorp), maar liefde en zingeving zijn belangrijke pijlers om gezond en vitaal te worden en of te blijven.
Lees voor meer achtergrond over de gezondheidsrisico’s van ultrabewerkt voedsel onze review van een groot wetenschappelijk onderzoek – Ultrabewerkt voedsel is het nieuwe roken.
Ketogeen, vegetarisch, LCHF, Paleo, Pioppi, Banting Schijf van vijf, wat is nou de juiste keuze?
Zelfs in de uitzendingen in het verleden van de programma’s van Dokters van Morgen en ook Radar zien we mensen successen boeken met verschillende soorten van diëten. Welke keuze moet je dan uiteindelijk maken?
Ik noem een aantal uitzendingen:
Het Pioppi dieet door cardioloog Aseem Malhotra
Uitzending Radar Extra: Ketogeen of vegetarisch
Waar ga je beginnen?
Daar is wel een antwoord op. Kies iets wat je ook langer vol kan houden en wat bij je past. Belangrijk is dat je je verzadigd kan voelen zodat je niet overmatig hoeft te eten. Waar nu nagenoeg iedereen het wel over eens is: Eet real Food. En denk ook het is een leefstijl en geen dieet maar houdt ook rekening met de overige leefstijlpijlers op het gebied van beweging, stressreductie, slaap en bioritme. relaties en zingeving.
Voeding als medicijn
Internist Yvo Sijpkens: De oorzaken van een hoge bloeddruk
De stijging van het aantal mensen met een hoge bloeddruk is volgens Yvo een jaar of 50 terug begonnen. Het begon met angst voor verzadigd vet. “Dit idee is goed onderzocht, maar nooit onderbouwd. Nog steeds leven veel mensen, en ook cardiologen, met het idee dat vet slecht is; dat je cholesterol daardoor stijgt en er vervolgens hart- en vaatziekten ontstaan. Dit klopt echter niet.” In diezelfde lijn heeft men gedacht: zout geeft een hoge bloeddruk en is dan ook slecht. “Uit testen met ratten dachten onderzoekers te kunnen afleiden dat te veel zout ongezond is. Daarnaast zijn er epidemiologische studies gedaan en populaties vergeleken, waarbij ze ontdekten dat er in de westerse samenleving meer zout werd geconsumeerd en mensen daar een hogere bloeddruk hadden. Zout krijgt nu de schuld bij chronische ziektes, terwijl suiker de grote boosdoener is. De voedingsindustrie heeft steeds meer producten gemaakt die laag in vet zitten, maar wél veel bewerkte suiker, zaadoliën en zout bevatten. Alleen in deze combinatie kan zout bijdragen aan een hoge bloeddruk, terwijl dit niet het geval is bij gewoon zoutgebruik op een eitje of stuk vlees.”
“Mensen die laag in hun zout zitten, kunnen slechter af zijn”
Yvo Sijpkens
Symptoombestrijding
Volgens Yvo heeft het veranderde voedingspatroon de afgelopen 50 jaar steeds meer bijgedragen aan het ontstaan van allerlei chronische ziektes die nu over elkaar heen buitelen: overgewicht, diabetes, hart- en vaatziekten en zelfs dementie. “Deze ziektes zijn grotendeels terug te voeren op een overmaat aan eetmomenten met suikers, zoals fructose (geeft leververvetting), geraffineerd zetmeel en bewerkte onverzadigde vetten (ontstekingsbevorderend). Een perfect scenario voor schadelijk hoge insulinespiegels, bij bijna iedereen met een chronische aandoening aanwezig. Dit type voeding leidt in de nieren tot het vasthouden van zout en het activeren van systemen die leiden tot vaatvernauwing en bloeddrukverhoging. Zoutbeperking is een soort symptoombestrijding zonder de oorzaak aan te pakken.”
Te weinig zout
Mensen met hart- en vaatziekten wordt vaak aangeraden minder dan 5 gram zout te gebruiken, terwijl er geen studies zijn die aantonen dat dit gunstig is. Sterker nog: mensen die laag in hun zout zitten, kunnen slechter af zijn. “Veel patiënten die zich netjes aan dit advies van zoutbeperking houden, komen in de situatie terecht dat ze te weinig zout in het lichaam hebben. Dit wordt nog eens versterkt door bepaalde medicijnen, transpiratie of het drinken van zeker vier koppen koffie per dag. Te weinig zout in het lichaam zorgt voor vermoeidheid, duizeligheid, hoofdpijn, kramp, een kort lontje, geheugen- en concentratiestoornissen, obstipatie, een verminderd duurvermogen, een hogere hartslag, jicht of een verminderde nierfunctie. Het kan zelfs bijdragen aan een hogere bloeddruk.”
Ontregeling
Het lichaam moet vervolgens vechten om die zoutbalans in stand te houden. Je insuline gaat omhoog, wat bijdraagt aan overgewicht en diabetes. Daarnaast ontstaat een soort zouthonger in het lichaam. Althans: dat gevoel zou er moeten zijn, maar we zijn het kwijtgeraakt. Het werkt namelijk op het systeem waarop ook suiker werkt, en dat systeem wordt door suiker gekaapt. “Bij weinig zout geven de hersenen een prikkel om meer suiker te gebruiken in plaats van zout. Daardoor werk je die ontregeling in de hand. Zouttekort kan ook nog eens tot een magnesiumtekort leiden, wat een hoge bloeddruk en ritmestoornissen in de hand werkt. Hartpatiënten krijgen vanwege het gebruik van antistollingsmiddelen vaak ook nog eens maagbeschermers, met als bijwerking: een mindere opname van magnesium.”
De oplossing
De eerste stap is stoppen met bewerkte producten, zoals pakjes, zakjes en producten met meer dan vijf ingrediënten. Met andere woorden: industriële producten waar te veel koolhydraten en slechte vetten in zitten. Dat is de grootste winst. Ga terug naar de échte voeding, bestaande uit eiwitten en gezonde vetten. Roomboter en volle zuivelproducten bijvoorbeeld.” Voor mensen die te weinig zout binnenkrijgen of daarvan klachten hebben, is daarnaast plaats voor een goed zoutproduct. “Neem bijvoorbeeld Himalaya zout of zeezout. Als je dit zout in combinatie met vet gebruikt om je groentes of vlees lekker klaar te maken, krijg je alles aan vitamines en mineralen binnen.
Zelf de regie nemen
Volgens Yvo is de beste optie dan ook een beperking van geraffineerde koolhydraten en vetten. Vertrouw daarnaast op je eigen dorstgevoel en consumeer een normale hoeveelheid zout. “Op deze manier kunnen mensen hun bloeddruk onder controle houden en hebben ze geen plaspillen nodig. Momenteel zijn we jammer genoeg voornamelijk bezig met symptoombestrijding en dan vooral met medicijnen, die op hun beurt weer zorgen voor veel bijwerkingen en een half resultaat. Met deze leefstijlfilosofie kun je je bloeddruk veel beter onder controle krijgen en je bloedsuikerspiegel in balans houden; goed voor de preventie van hart- en vaatziekten. Je ziet nu gelukkig dat patiënten met betrekking tot hun voedingspatroon steeds vaker zelf de regie nemen.”
Aanbevelingen voor een betere bloeddruk / gezondheid door Yvo Sijpkens
Dr. Yvo Sijpkens is internist bij het Haaglanden Medisch Centrum. Leefstijlgeneeskunde – waaronder het toepassen van Low Carb High Fat (LCHF)-dieet en het ketogeen dieet – heeft zijn bijzondere aandacht.
