Een geestelijk gezonde samenleving is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid
Een geestelijk gezonde samenleving is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid. Dokters en evidence-based behandelingen kunnen dat onvoldoende. Een gezonde geest in een gezond lichaam; een gezonde geest in een gezond brein.
Psychiatrische patiënten hebben een tot twintig jaar kortere levensverwachting, naast een lagere kwaliteit van leven.
Psychiatrische patiënten hebben een tot twintig jaar kortere levensverwachting, naast een lagere kwaliteit van leven. Door hun problematiek krijgen zij minder diagnostiek en behandeling van hun lichamelijke ziekten, terwijl de behandeling met, met name antipsychotische, medicatie lichamelijk ongezond is.
De afstand tussen psychiaters in de GGZ en medisch specialisten in het ziekenhuis is te groot.
Onder invloed van het gedachtengoed van belangrijke Westerse filosofen, zoals René Descartes’ “Ik denk, dus ik ben”, is onze gezondheidszorg gesepareerd tot lichaam en geest, terwijl lichamelijke en geestelijke klachten gerelateerd zijn en een common pathway hebben. De afstand tussen psychiaters in de GGZ en medisch specialisten in het ziekenhuis is te groot. Ik durf te schatten dat 80% van de (onverklaarde) lichamelijke klachten in het ziekenhuis veroorzaakt worden door niet-lichamelijke oorzaken, zoals trauma, immature afweermechanismen, tekortschietende coping vaardigheden, sociale problematiek, ongezonde leefstijl en levensomstandigheden.
Diagnostiek, waarin ook de persoonlijkheid, het levensverhaal en de sociale omstandigheden onderzocht worden.
Er wordt geïnvesteerd in superspecialisten, gespecialiseerd in een complex probleem, maar wat wij nodig hebben zijn supergeneralisten, want complexiteit wordt mijns inziens juist bepaald door meerdere complexe problemen, die niet gesepareerd kunnen worden.
De psychiater is de supergeneralist van de toekomst. Niet alleen kan hij leiden op het gebied van integrale diagnostiek, maar ook op het gebied van integrale behandeling. Diagnostiek, waarin ook de persoonlijkheid, het levensverhaal en de sociale omstandigheden onderzocht worden. En behandeling, waarin farmacotherapie, psychotherapie, somatische behandeling, sociale behandeling, leefstijlgeneeskunde en yogatherapie op indicatie gelijktijdig ingezet kunnen worden.
Naar integrale zorg in de wijk
Dokters hebben de hulp nodig van zorgverzekeraars en de overheid. Helaas zijn landelijk de zorgverzekeraars dominant in het politieke debat rondom de GGZ. Maastricht neemt de leiding met de proeftuin Blauwe Zorg, waarin VGZ samenwerkt met onder andere Mondriaan, het MUMC, de huisartsen, de GGD, de gemeente Maastricht en het Leger des Heils aan een cultuurverandering naar integrale zorg in de wijk. De universiteit van Maastricht helpt met het beter combineren van de beschikbare data in plaats van meer meten. In september 2019 werd de Blauwe Zorg beloond met een bezoek door de koning en minister Bruins. Het is tijd voor leefstijlgeneeskunde in de psychiatrie.
We exporteren onze leefstijlziekten
In november van dat jaar keerde ik als dokter terug naar Afrika, deze keer naar Tanzania, en tot mijn verdriet zag ik dat het ontwikkelingswerkende westen ook leefstijlziekten geïntroduceerd heeft. Obesitas is nu een groter gezondheidsprobleem dan ondervoeding en de mobiele telefoon leidt tot depressiviteit en sociale problematiek.
Over Mischa Selis
Na het cum laude behalen van haar VWO-, doctoraal- en artsexamen rondde Mischa Anna Selis (1975) in 2008 haar opleiding tot psychiater af bij prof. dr. Jim van Os in Maastricht. Zij werd opgeleid tot mindfulness trainer in het Centrum voor Mindfulness in Amsterdam. Zij werkt mee aan een op menselijke waarden gebaseerde gezondheidszorg, die de samenleving mede vormgeeft. Zij zit in de Raad van Advies van Stichting Je Leefstijl Als Medicijn. In het verleden werkte zij als dokter in Zambia en Malawi. Zij woont in Maastricht, is getrouwd en moeder van drie kinderen.
Meer over Mischa op haar blog mischaselis.com
Op weg naar een 360º Diagnose
De gebruikte afbeelding is afkomstig van TNO.
Zo’n “360 ° -diagnose” levert input op de gedeelde beslissing van patiënt en professional over hoe te handelen en waarom. Het is bijvoorbeeld goed vastgesteld dat psychologische comorbiditeiten (depressie en angststoornissen), sociaaleconomische factoren (opleiding, schulden, ploegendienst), gezondheidsgeletterdheid en persoonlijkheidskenmerken (tekortkomingen in het oplossen van problemen of copingvaardigheden) alle veranderingen in de leefstijl kunnen belemmeren. -management en therapietrouw. Meer nog, het kan voor sommige patiënten verstandig zijn om eerst mentale stoornissen, schulden of werkloosheid aan te pakken en dan actief aan dieet of lichaamsbeweging te werken.
Lees hier meer over in de wetenschappelijke onderbouwing van TNO en het LUMC
Wat is leefstijlgeneeskunde? De visie van Professor Hanno Pijl.
Wat is leefstijlgeneeskunde? Een holistische kijk op de mens die weer centraal staat, een andere rol voor de dokter en de gezondheidscoach aldus Hanno Pijl.
Wat wij nu doen in de zorg is kijken naar de biologie van de patiënt. Dat is hartstikke belangrijk en dat moeten we vooral blijven doen. Maar er is veel meer. Een mens is veel meer dan zijn of haar biologie.
Lees meer in het artikel Wat is leefstijlgeneeskunde.