In 2020 schreef William Cortvriendt het veelomvattende (en lijvige) boek Kankervrij, over de rol van leefstijl bij het ontstaan en de behandeling van kanker. Onlangs kwam hij met de ‘light’-versie van het boek, Het handboek bij kanker. Vergeleken met Kankervrij is het dunner, praktischer en meer specifiek op kankerpatiënten gericht. Een recensie.
Het handboek bij kanker, Uitgeverij Lucht 2022
Tekst Peter van Lonkhuyzen
In het proces dat maakt dat gezonde cellen in kankercellen veranderen zijn chronische ontstekingen een belangrijke tussenstap. Er bestaan veel verschillende oorzaken van ontstekingen waaronder infecties en blootstelling aan gifstoffen zoals bij roken. Maar ook de overmatige consumptie van koolhydraten kan ertoe leiden. Bovendien zijn glucose en fructose verantwoordelijk voor de opslag van vet, en we weten dat vetweefsel stoffen kan afgeven die ontstekingen stimuleren. Voeg daarbij het gegeven dat kankercellen om te groeien veel glucose nodig hebben, en we hebben een enorme smoking gun te pakken voor de relatie van koolhydraten en suikers met kanker. Geen wonder dat de wetenschap steeds meer aanwijzingen vindt voor een samenhang van kanker met een ongezonde leefstijl, zoals William Cortvriendt in zijn nieuwe boek Het handboek bij kanker uitgebreid toelicht.
We kennen Cortvriendt van zijn eerdere succesboeken Kankervrij en Hoe word je 100? In Kankervrij gaat hij op de wetenschap achter de samenhang van leefstijl en kanker in. De recente opvolger Het handboek bij kanker heeft een praktische insteek. Wat kun je zelf doen als je kanker hebt of wilt voorkomen dat je het krijgt? Cortvriendts adviezen worden aangevuld met interviews met onder meer artsen en ervaringsdeskundigen.
Deel van de behandeling wordt gemist
Hoe sterk de aanwijzingen dat leefstijlgewoontes de ontwikkeling van kanker kunnen bespoedigen inmiddels ook zijn, door de meeste artsen wordt daar weinig mee gedaan. Behoudens het advies te stoppen met roken blijft de leefstijl vaak buiten beeld. Of zoals het boek het stelt: een zeer belangrijk onderdeel van de behandeling wordt gemist. Naar dat onderdeel van de behandeling moeten patiënten zelf op zoek. Ze vinden het in Cortvriendts boeken.
Alle leefstijlpijlers zoals voeding, beweging, stress, slaap en verslavende middelen komen in Het handboek bij kanker aan bod. Recent onderzoek, vertelt Cortvriendt bijvoorbeeld, laten opmerkelijke effecten van vasten zien. Door kortdurend vasten worden kankercellen verzwakt en gezonde cellen sterker gemaakt. Daardoor hebben bestraling en chemotherapie meer effect en nemen de bijwerkingen af.
Naast voeding en vasten gaat Cortvriendt in op verschillende micronutriënten waaronder kurkuma, omega-3 en vitamine D. Vooral van de laatste vitamine, waaraan de meeste Nederlanders tekorten hebben, zijn ondubbelzinnige verbanden met het voorkomen van kanker aangetoond. Cortvriendt raadt iedereen aan zijn bloed te laten onderzoeken op de vitamine D, en te zorgen voor een minimale bloedspiegel van 60 ng/ml. Of vitamine D ook tegen kanker helpt als je het eenmaal hebt, valt helaas nog niet met zekerheid te zeggen. Er is nog onvoldoende onderzoeksbewijs beschikbaar.
To the point
Voegt Het handboek bij kanker veel toe aan Cortvriendts eerdere werk? Wie Kankervrij heeft gelezen, zal in Het handboek veel tegenkomen dat hij of zij al weet. In Kankervrij staan ook al veel tips. Een prettige eigenschap van Het handboek is dat het efficiënt en to the point geschreven is en sterk praktijkgericht is. Dat ook andere deskundigen aan het woord komen komt het draagvlak van het boek ten goede.
De belangrijkste boodschap blijft overeind, namelijk dat het zin heeft om voor een gezonde leefstijl te kiezen omdat het de kans op kanker verkleint. En dat je als je het eenmaal hebt, niet bij de pakken neer hoeft te zitten maar de strijd kunt aangaan. Of je kanker krijgt of niet krijgt is grotendeels een kwestie van geluk en pech. Maar zoals voetballers soms zeggen: geluk kun je afdwingen.